Als (jonge) ouder kom je vrijwel meteen voor een opvoed keuze te staan als het gaat om foto’s en verhalen. Gaan ze wel of niet online? Dit is de zwart/wit versie. Er zijn namelijk ontzettend veel nuances aan te brengen in beide. Voor de ene ouder een groot en belangrijk onderwerp voor de ander niet zo. In dit blog hebben we het over het delen van deze dingen door andere mensen dan jijzelf. Hoe ga je hiermee om wanneer je niet wilt dat ze je kind online zetten.
Al voor de baby geboren is
Een aantal jaar geleden ontwikkelde ik de zwangerschapscursus Liefdevolle Verwachting. Daarin gaf ik (aanstaande) ouders een all-round voorbereiding op het leven met je kleintje in de eerste 2 jaar. Een van de onderwerpen in die cursus was het sociale netwerk en de online wereld. Met de simpele reden dat veel ouders zich niet beseffen dat dit nog wel eens een heet hangijzer kan worden binnen je intieme kring. Waar vroeger wellicht je (schoon)moeder uit enthousiasme niet voor zich kon houden dat ze oma werd, was de schade veelal beperkt tot haar directe sociale omgeving en wellicht de bakker. Dat was al meer dan vervelend genoeg, babynieuws is aan niemand anders om te delen dan de (toekomstige) ouders tenzij anders door hen aangegeven. Nu is het bereik niet meer langer zo beperkt. Onze ouders zitten veelal ook al op Facebook waar ze dan wel een aankondiging plaatsen op hun profiel, een bericht achterlaten bij een ander wat openbaar te lezen is of publiekelijk met een tag online gefeliciteerd worden door iemand die ze op de hoogte hebben gesteld. Zeg maar doeg tegen je goed uitgedachte aankondiging van de zwangerschap.
Dit is al niet leuk, stel je voor dat je straks de baby hebt gekregen en het wordt je op bovenstaande wijze ontnomen om het nieuws te delen op jouw moment.
Van verhalen tot foto’s
De focus ligt heel vaak op foto’s. Toch zijn er meer dingen die inbreuk kunnen maken op de privacy van je kind. Bijvoorbeeld ook door het heel beeldend beschrijven van hun dag, reactie tot oefenen met het potje aan toe. Maar dus ook aankondigingen of felicitaties. Jij kunt allerlei redenen hebben waarom je iets niet online wilt hebben. Puur omdat je dat niet prettig vindt tot aan wellicht je werk. Heb jij een baan waarbij het belangrijk is dat informatie over jouzelf en/of je gezin online te vinden is? Dan kan ik me voorstellen dat je niet wilt dat er zoveel gedetailleerde informatie online staat. Zo wil ik bijvoorbeeld niet dat er uitgebreid staat waar mijn kinderen op school zitten. Ga voor jezelf eerst eens goed bedenken: wat wil je wel en/of niet online hebben?
Begrip, Grenzen en Communiceren
Jij/jullie zijn de ouders: daar ligt de beslissing. Wel is het belangrijk de omgeving daarvan op de hoogte te stellen om vervelende situaties te voorkomen. Daarom is het aan te raden om direct bij het vertellen van het blijde nieuws kaders te stellen! Dat klinkt heel heftig, dit hoeft het niet te zijn. ,,Wat leuk dat jullie zo blij zijn! We begrijpen dat je haast niet kan wachten het nieuws met de mensen om je heen te delen. Toch willen we niet dat dit gebeurd tot wij hier zelf voor kiezen, al helemaal niets in digitale vorm. Mochten jullie twijfelen of het aan iemand verteld kan worden
Wat je hiermee doet is allereerst Begrip tonen:
,,We begrijpen dat jullie het ook aan mensen willen vertellen”
Daarmee maak je eerst even verbinding met elkaar. Iedereen wil graag gezien en gehoord worden, zij worden nu gezien in hun blijdschap en het willen delen.
Vervolgens ga je grenzen stellen:
,,Wij willen niet dat er foto’s online komen van ons kind”
Hiermee zet je heel duidelijk uiteen wat je gewoon niet wilt hebben. Hoe duidelijker, hoe beter.
Dit is het meest lastige, zeker wanneer het tegen bijvoorbeeld je ouders is. Dat jij nu ineens de lijnen gaat uiteenzetten waarin zij zich mogen bewegen. Dat voelt wellicht als de wereld op zijn kop! Maar naast dat je “kind van” bent, wordt je nu de “ouder van” en heb jij nu de nobele taak om op te komen van de belangen van jouw (toekomstige) kind.
Natuurlijk kun je daar in de grens stellen die je zelf wilt, verschillende opties van offline laten bespreken we verder in het blog.
Dan komt er: communiceren
Deze laatste stap noem ik ook wel eens het weer op een kier zetten van de deur. Je hebt net een deur gesloten met een harde grens, maar je wil niet de deur sluiten tussen jullie beiden.
“We vinden het wel oké wanneer jullie een foto delen via een privébericht met *…*”
Ook hier kun je een hoop nuances invullen welke bij je past, ja of niet! De communicatie kan ook zijn:
“Ik leg heel graag uit waarom we hier voor kiezen als jullie dat graag willen weten”.
Nu kun je denken, “ja hallo, ik ben toch niemand verantwoording verschuldigd over mijn opvoedkeuzes?!” Nee, dat ben je niet. Het hangt er ook wel vanaf wie je tegenover je hebt en op welke voet je met deze mensen verder wilt. Aangezien je blij nieuws met ze deelt, ze betrokken zijn bij je gezin, vermoed ik dat je de band prettig wilt houden. Jij hebt een ander denkbeeld dan zij maar zij moeten zich daar wel aan houden. Het is dan niet gek dat ze graag willen begrijpen waarom je hiervoor hebt gekozen.
Uitleggen is anders dan debatteren.
Elkaar willen begrijpen is iets anders dan een debat gaan voeren over jouw standpunten.
Dus wanneer jij gaat uitleggen waarom hiervoor is gekozen, wil je niet dat je jezelf 10 minuten later terug kan vinden in een soort tennis. Ik hoor van veel ouders dezelfde argumenten terug en ook in onze privé heb ik er daarvan een hoop gehoord. Gewoon, om aan te geven dat je echt niet de enige bent of om je voor te bereiden op mogelijke uitspraken, een opsomming:
– Vertrouw je me niet?
– Je overdrijft, ik heb geen openbare Facebook/Instagram
– Ja maar je doet het soms zelf ook!
– Ik wil ook mijn kleinkind kunnen laten zien
– Hoezo blijven die foto’s altijd online staan?
– Je doet nu net alsof ik allemaal enge mensen als vrienden heb
– Ik zet de baby heus niet bloot online
– Ik ga ze niet naar het darkweb sturen hoor (een uit de persoonlijke sferen van mij)
– Dus je kind mag straks ook niet buiten lopen? Daar maken mensen ook foto’s
In sommige argumenten ligt onbegrip, in sommigen een gebrek aan kennis of een gemis.
Ja logisch dat oma trots is en wil pronken, heel erg jammer is het dan ook voor haar dat dit gewoon geen recht is wat je hebt. Jouw kind heeft recht op privacy.
Dat een social media profiel besloten is zegt niet dat de foto’s niet alsnog kunnen worden verspreid. Een screenshot is zo gemaakt. Een angst die veel ouders hebben is dat de foto’s van hun kinderen op plekken komen waar je ze echt niet wilt hebben, wat veel mensen zich absoluut niet beseffen is dat het daar geen “bloot in de tuin” foto’s voor hoeven te zijn.
Dat jij zelf soms een kiekje plaatst zegt overigens niet dat zij dit dus ook mogen. Jouw social media, jouw kind, jouw regels.
Merk je dat je in de discussie gaat belanden/bent beland, gebruik dan weer: begrip, grenzen, communiceren.
Begrip: ,,Ik hoor wat je zegt, ik begrijp ook dat je het jammer vindt”
Grenzen: ,,Ik blijf bij wat ik eerder zei, er komen geen beelden online”
Communiceren: ,,Ik wil er prima met je over praten, maar het staat niet open ter discussie”
En toen, gebeurde het toch.
Wat als het vervolgens toch wel gebeurd? Ouders zijn de wettelijk vertegenwoordigers van de kinderen, zij bepalen wat er wel en niet mag. Dit geldt niet voor grootouders of andere familieleden/vrienden. Er zijn niet veel rechtszaken* over (gelukkig) maar ook wanneer ouders gaan scheiden en een ouder heel anders denkt over online plaatsen dan de ander, is het veelal zo dat de rechter kiest voor: niets meer online. Natuurlijk sleep je je eigen ouders niet direct voor de rechtbank. Dus is het wederom tijd voor het stellen van grenzen.
Bij voorkeur doe je dit in een gesprek en niet middels een tekst bericht. Toch komen er waarschijnlijk een hoop emoties kijken bij deze kwestie. Vaak staat boos zijn daarbij voorop. Boos is echter een uiting van gevoelens die daarachter zitten. Bijvoorbeeld teleurstelling, verdriet of het gevoel afgewezen te worden. Het is belangrijk dat je dus een manier van communiceren uitkiest die bij je past en waarmee je het meest sterk in je schoenen kunt overkomen. Weet jij dat je, wanneer je heel boos bent, vaak in tranen uitbarst en vast komt te zitten in je woorden? Ga dan vooral wel voor dat tekstbericht.
Welke vorm je ook kiest, zorg dat je een aantal punten duidelijk hebt:
– Geef aan dat jullie duidelijk iets besproken hebben over het delen.
– Dat je nu toch anders ziet
– Wat doet dit met je, welk gevoel geeft je dat
– Dat dit een breuk is in het vertrouwen
– Hoe nu verder
Een voorbeeld:
,,We hebben heel duidelijk met elkaar besproken dat foto’s die je van mij krijgt niet mogen worden gedeeld of online mogen komen. Nu krijg ik te horen in de supermarkt, wat een leuke foto in die bloementuin zag ik! Je moeder stuurde hem door. Ik heb deze foto naar je gestuurd voor alleen jou, niet om door te sturen. Daar ben ik heel duidelijk in geweest.
Ik voel me ontzettend genegeerd en ik word er echt verdrietig van dat dit nu toch gebeurd.
Dit geeft echt een deuk in het vertrouwen wanneer ik iets wil sturen. Ik zal er dus extra over nadenken of ik de volgende keer iets stuur en wanneer het toch weer wordt gestuurd aan een ander zal ik foto’s niet meer met je delen.
Zie je dat iets/iemand foto’s deelt van jouw kind zonder jouw toestemming en helpt aanspreken niet? Rapporteer de foto dan en zorg dat hij op deze andere weg offline wordt gehaald.
Natuurlijk hoop ik vooral dat je met het stellen van je eerste grenzen klaar bent en het niet tot confrontaties hoeft te komen!
Vormen van Nuances
Stel dat jij echt graag wilt kijken naar nuances om zo iedereen een beetje tegemoet te komen? Dan kun je denken aan de volgende punten:
- Wel een verhaal over hoe de dag samen was
Niet in detail treden met uitgeschreven naam of locatie - Wel een foto van de achterkant of met sticker over het gezicht
Niet herkenbaar - Wel een groepsfoto waar ook de andere kleinkinderen op staan
Niet een foto vol in het gezicht van het kind alleen - Eerst overleg wanneer ze iets willen plaatsen zodat jij kunt fine tunen
* Online plaatsen van beeldmateriaal door ex-partner
